Jeśli Sąd Najwyższy uznałby, że Izbie Dyscyplinarnej brak niezależności i bezstronności, mógłby - zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE - przestać stosować przepisy, na mocy których to właśnie do tego organu należy rozpoznawanie sporów dotyczących przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego.

TSUE zaznaczył, że Krajowa Rada Sądownictwa, która składa wnioski z rekomendacją do prezydenta o powołanie na stanowisko sędziego, może robić to w sposób obiektywny, jednak tylko pod warunkiem, że będzie wystarczająco niezależna od władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz od samego prezydenta.

Sędziowie w Luksemburgu wskazali w tym kontekście, że należy mieć na uwadze okoliczności wybrania członków Rady oraz sposób w jaki KRS konkretnie wypełnia wyznaczone jej zadanie stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Trybunał w składzie wielkiej izby podkreślił, że nie może być tak, że spory dotyczące stosowania prawa Unii należą do wyłącznej kompetencji sądu (organu), który nie jest uznawany za niezawisły i bezstronny. Sędziowie w Luksemburgu zaznaczyli, że do tej sytuacji dochodzi, gdy obiektywne okoliczności, w jakich został utworzony dany organ, a także sposób, w jaki zostali powołani jego członkowie, "mogą wzbudzić w przekonaniu jednostek uzasadnione wątpliwości" co do jego niezależności od czynników zewnętrznych, zwłaszcza wpływów władzy ustawodawczej i wykonawczej.

Elementy te - zaznaczył TSUE - "mogą bowiem prowadzić do braku przejawiania przez ten organ oznak niezawisłości lub bezstronności, co mogłoby podważyć zaufanie, jakie sądownictwo powinno budzić w tych jednostkach w społeczeństwie demokratycznym". Czy tak jednak rzeczywiście jest w danym przypadku, którego dotyczyły pytania prejudycjalne do TSUE, powinien zdecydować sąd, który te pytania zadał, czyli Sąd Najwyższy.

"W razie gdyby tak było, zasada pierwszeństwa prawa Unii zobowiązuje sąd odsyłający do odstąpienia od stosowania przepisu prawa krajowego zastrzegającego dla Izby Dyscyplinarnej właściwość do rozpoznania sporów dotyczących przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego, ażeby spory te mogły zostać rozpatrzone przez sąd, który spełnia wymogi niezawisłości i bezstronności" - podkreślił TSUE w komunikacie.

PAP DODANE 19.11.2019

Rzecznik rządu: Wyrok TSUE to porażka autorów pytań prejudycjalnych i zwycięstwo rządu RP

Celem pytań prawnych Sądu Najwyższego była delegalizacja Izby Dyscyplinarnej, delegalizacja KRS; wtorkowy wyrok TSUE do niczego takiego nie prowadzi; to porażka autorów pytań prejudycjalnych i zwycięstwo rządu RP - powiedział PAP rzecznik rządu Piotr Müller. 

PAP DODANE 19.11.2019

Dworczyk: Jeżeli będą wątpliwości co do wyroku TSUE, może on być poddany analizie TK

Jeżeli będą poważne wątpliwości dotyczące zgodności wyroku TSUE z traktatem unijnym i z Polską Konstytucją oczywiście może być on poddany takiej analizie, a w Polsce analizy zgodności z Konstytucją dokonuje Trybunał Konstytucyjny - powiedział we wtorek szef KPRM Michał Dworczyk jeszcze przed wydaniem dzisiejszego orzeczenia.