Prof. Eugeniusz Gatnar: Wprowadzając euro, tracimy część suwerenności

Złoty jako symbol niepodległości

– „Jeżeli mówimy o niepodległości i suwerenności, to moje pierwsze skojarzenie to właśnie suwerenność monetarna. Nasza ojczyzna ma swoją walutę – złotego. To atrybut niepodległości” – podkreśla prof. Gatnar.

Ekonomista przypomina, że polski złoty został wprowadzony po odzyskaniu niepodległości w 1924 roku i od tego czasu stanowi element narodowej tożsamości. – „Na banknotach widzimy wizerunki naszych królów, orła, symbole, które budują wspólnotę i przypominają, kim jesteśmy” – dodaje.

Profesor zwraca uwagę, że wraz z rozwojem płatności bezgotówkowych tracimy kontakt z tymi symbolami. – „Młodzi ludzie coraz rzadziej trzymają w ręku banknot. Można się zastanowić, czy to nie jest w pewien sposób utrata suwerenności kulturowej” – mówi.

Suwerenność monetarna – decyzje we własnych rękach

Własna waluta oznacza również niezależność w prowadzeniu polityki pieniężnej. – „Narodowy Bank Polski emituje złotego i decyduje, ile pieniędzy ma być w obiegu. To nasza decyzja – dostosowana do rozwoju polskiej gospodarki. Nie może być go za dużo, bo wtedy tracą wartość nasze oszczędności” – tłumaczy ekonomista.

Podkreśla, że bank centralny ma wpływ na kurs złotego, wysokość stóp procentowych i możliwości kredytowe Polaków. – „To wszystko razem buduje niezależność gospodarczą państwa” – dodaje.

Euro? Za wcześnie dla Polski

W rozmowie z Radiem eM prof. Gatnar jasno stwierdza, że wprowadzenie wspólnej waluty oznaczałoby rezygnację z części suwerenności.
– „Gdybyśmy wprowadzili euro w Polsce, utracilibyśmy jakąś część naszej niepodległości. Przestalibyśmy decydować o tym, ile jest pieniądza, jaki ma kurs i jakie są stopy procentowe” – mówi profesor.

Przypomina przykład Grecji, gdzie przyjęcie euro doprowadziło do poważnego kryzysu gospodarczego. – „Euro jest dobre dla silnych gospodarek – Niemiec czy Francji. Myślę, że dla Polski to jeszcze za wcześnie” – ocenia.

Patriotyzm gospodarczy – wspieranie tego, co polskie

W drugiej części rozmowy prof. Gatnar zwraca uwagę na znaczenie patriotyzmu konsumenckiego. – „Kiedy mam wybór, staram się wybierać towary produkowane w Polsce. Sprawdzam, gdzie firma ma siedzibę, gdzie płaci podatki. To wspiera rozwój polskich przedsiębiorstw i tworzy miejsca pracy” – mówi.

Choć – jak zauważa – dla większości Polaków najważniejszym kryterium zakupowym wciąż jest cena, to świadomość rośnie. – „Polskie pochodzenie produktu to już prawie połowa wyborów. To wymaga jednak dalszej edukacji i świadomości, że wspierając krajową produkcję, wspieramy siebie” – dodaje.

Odpowiedzialny przedsiębiorca to współczesny patriota

Zdaniem profesora, patriotyzm gospodarczy nie dotyczy tylko konsumentów, ale też przedsiębiorców. – „Ten, kto daje ludziom pracę w Polsce, tu płaci podatki i rozwija swoją firmę, jest współczesnym patriotą. Tak jak dawniej polscy przedsiębiorcy budowali zręby naszej gospodarki, tak dziś robią to ludzie biznesu w wolnej Polsce” – podkreśla.

Jednocześnie ostrzega przed agresywną optymalizacją podatkową zagranicznych koncernów. – „To zgodne z prawem, ale nieetyczne. Warto wiedzieć, ile podatków płacą firmy, w których robimy zakupy” – mówi.

Edukacja ekonomiczna i oszczędzanie – filary suwerenności

Profesor zwraca też uwagę, że wolność gospodarcza zaczyna się od świadomości finansowej obywateli. – „Niestety, tylko 5 procent Polaków potrafi zrozumieć umowy finansowe. To czyni nas bezbronnymi wobec kredytów i ryzyka zadłużenia” – zauważa.

Dlatego – jak mówi – edukacja ekonomiczna to obowiązek nie tylko szkół, ale i rodziny, Kościoła oraz mediów. – „Zadłużanie się bez refleksji to utrata suwerenności – zarówno osobistej, jak i państwowej. Dług publiczny obciąża przyszłe pokolenia” – dodaje.

– „Cała nasza cywilizacja została zbudowana na paradygmacie oszczędzania, nie zadłużania. Musimy wrócić do tej roztropności, o której mówił arcybiskup Skworc – do mądrego zarządzania własnym majątkiem” – podsumowuje prof. Gatnar.