Rybnik-Jankowice. Na hałdzie PGG przetestowano nową metodę rekultywacji biologicznej

Jak przekazała w piątkowej informacji PGG, spółka współuczestniczy w projekcie rekultywacji terenów pogórniczych REECOL, który prowadzi międzynarodowe konsorcjum skupiające 11 partnerów, z Polski m.in. Główny Instytut Górnictwa - PIB.

Konsorcjanci opracowują oraz testują metody rekultywacji gruntów pogórniczych i odbudowy ekosystemów. Rozwiązania muszą brać pod uwagę m.in. stopień degradacji terenu, zamierzony sposób użytkowania gruntów w przyszłości, a także opłacalność.

Metoda opracowana przez GIG-PIB polega na wspomaganiu rozwoju roślinności bezpośrednio na skale płonnej. Pod kątem jej sprawdzenia PGG udostępniła na zwałowisku Jankowice-Północ w Rybniku poletko doświadczalne o powierzchni ok. 1 tys. m kw.

Najpierw naukowcy przebadali parametry fizykochemiczne podłoża, a potem dobrali składniki niezbędne do rozwoju roślinności. W laboratoriach przeprowadzili testy stymulacji wzrostu roślin i opracowali skład mieszanki rekultywacyjnej.

Postanowiono użyć dodatku glebotwórczego, opracowanego we wcześniejszym projekcie GI-mine (Green & Inteligent mine). W należącej do GIG kopalni doświadczalnej Barbara przemielono na proszek skały płonne z zakładów górniczych PGG i użyźniono je porcją ustabilizowanych osadów ściekowych z komunalnej oczyszczalni.

Tak wytworzone syntetyczne podłoże przebadano w poznańskim Uniwersytecie Przyrodniczym, zasiewając gorczycę białą. Sztuczna gleba okazała się wolna od chwastów i dobra dla wzrostu roślin.

Jak wyjaśnił cytowany w informacji kierownik zespołu projektów innowacyjnych i badań w Biurze Kontrolingu Strategicznego PGG Bartłomiej Bezak, mieszanka nadaje się do zastosowania bezpośrednio na powierzchnię niezrekultywowanej hałdy, bez nakładu żyznej gleby.

„Skład gatunkowy roślinności dobrano w taki sposób, aby miała małe wymagania siedliskowe i pielęgnacyjne, a dużą odporność na okresy suszy i wkraczanie innych, niepożądanych roślin, np. drzewiastych” - wyjaśnił Bezak.

Na przełomie kwietnia i maja br. poletko badawcze posypano dodatkiem mineralno-organicznym i wysiano mieszankę rekultywacyjną nasion. Rozwój roślinności po kilku miesiącach wskazuje na skuteczność zastosowanych zabiegów.

fot./PGG

Jak przekazał kierownik projektu, Łukasz Pierzchała z Zakładu Ochrony Wód GIG-PIB, wysiane i pojawiające się spontanicznie gatunki roślin, stopniowo zasiedlają powierzchnię zwałowiska. W jego ocenie dodatek mineralno-organiczny znacząco poprawił warunki dla rozwoju roślinności na trudnym podłożu.

„Zwiększona zawartość substancji organicznej i dostępność biogenów w podłożu oraz odpowiedni dobór gatunków roślin sprawia, że roślinność jest w stanie przetrwać okresy upałów i suszy bez dodatkowego nawadniania” - podkreślił Pierzchała.

W obrębie powierzchni badawczej naukowcy doliczyli się 25 rodzimych gatunków roślin. Ponieważ dominują rośliny zielne o barwnych i wonnych kwiatach, poletko stało się siedliskiem dla owadów zapylających, co sprzyja wzrostowi bioróżnorodności terenu.

Przedstawiciele PGG sugerują, że ze względu na niskie koszty opracowane rozwiązanie może być korzystne przy rekultywacji terenów pogórniczych na cele przyrodnicze i rekreacyjne, jak i czasowego zazieleniania terenów z potencjałem do ponownego gospodarczego wykorzystania.

„Zazielenienie tego typu terenów roślinnością niską ma na celu ograniczenie ryzyka wkraczania roślinności inwazyjnej oraz spowolnienie sukcesji roślinności drzewiastej” - wyjaśnił Bezak.

Konsorcjum REECOL skupia 11 partnerów z Polski, Francji, Słowenii, Grecji, Republiki Czeskiej. Projekt jest dofinansowany środkami europejskimi z Funduszu Badawczego Węgla i Stali (RFCS), którym zarządza Europejska Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych.